Kilka słów o stopach

Stopy pełnią w organizmie człowieka bardzo ważne funkcje. To na nich opiera się cały ciężar ciała i dzięki nim możemy robić wiele rzeczy, a przede wszystkim chodzić, biegać i skakać.

Kilka słów o stopach

Są również ważnym narządem czucia. Obecne w skórze podeszwy stopy zakończenia nerwowe pozwalają na odbieranie bodźców z podłoża, po którym się poruszamy. Dzięki temu możemy dostosować długość kroku oraz siłę nacisku do rodzaju powierzchni. Inaczej chodzimy po lodzie, inaczej po piasku, a jeszcze inaczej po równym chodniku, czy kamieniach.

Kiedy zauważymy u dziecka:

  • zmęczenie lub ból stóp po spacerze,
  • nieprawidłowy chód,
  • niechęć do spacerów czy aktywności fizycznej,

może to świadczyć o wadzie stopy. Mimo, że stopa w odciążeniu może się wydawać prawidłowa, nie wyklucza to istnienia wady. W każdym przypadku należy udać się do lekarza ortopedy. Wykona on szczegółowe badanie ortopedyczne (w tym pomiary antropologiczne, pomiary plantokonturograficzne, zdjęcie radiologiczne) oraz zaleci odpowiednie ćwiczenia gimnastyczne.

Przyczyny nieprawidłowej budowy stopy mogą być różne, zarówno wrodzone jak i nabyte. Najczęściej występującą nieprawidłowością jest obniżenie sklepień stóp, czyli płaskostopie, a jego powodem jest osłabienie i niewydolność mięśni nie tylko kończyn dolnych, ale i całego ciała.

Dlatego nigdy nie należy oceniać budowy i czynności stóp bez analizy postawy i napięcia wszytkich mięśni. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie kończyn dolnych i stóp są tylko uzupełnieniem ćwiczeń mieśni całego ciała.

  

Jak sprawdzić sklepienie stopy?

Przygotuj czystą kartkę A4 i farby plakatowe. Pomaluj stopę dowolną farbą plakatową (powyżej brzegów podeszwy) i postaw stopę na czystej kartce (obciążając równomiernie obie stopy). Następnie porównaj stopę z poniższym obrazem:

Rodzaje stóp

Dla porównania warto pomalować i odbić obie stopy. Jeśli masz wątpliwość, czy Twoje dziecko ma wadę stopy, skonsultuj się z lekarzem ortopedą bądź fizjoterapeutą. Nie diagnozuj tylko przez Internet, bądź czujnym rodzicem, obserwuj, pytaj, poddawaj w wątpliwość – to zdrowie Twojego malucha jest priorytetem. 

Jak możemy zapewnić prawidłowy rozwój stóp u dziecka?

  • Pozwalamy dziecku chodzić w domu boso, a także spacerować po różnych nawierzchniach tj. piasku, drobnych kamieniach, trawie.
  • Ćwiczmy z dzieckiem chodzenie na palcach oraz podskoki.
  • Ćwiczymy z dzieckiem podnoszenie stopą różnych drobnych przedmiotów (kostki do gry, małej figurki, skarpetki, klocka itp.).
  • Nie używamy wkładek do butów na własną rękę – jeśli nie zostały zalecone przez lekarza ortopedę nie korzystamy z nich (nieodpowiednio wyprofilowane wkładki ograniczają ruchy stopy, a co za tym idzie utrudniają pracę mięśni stopy i jej prawidłowy rozwój).
  • W formie zabawy dotykamy, łaskoczemy i masujemy stopy dziecka (dzięki temu mięśnie stóp malucha intensywnie pracują i to wspomaga prawidłowy rozwój łuków stopy).
  • Nie zakładamy dziecku butów, które wcześniej były noszone przez inne dzieci (np. po starszym rodzeństwie).
  • Gdy uczymy dziecko jazdy na rowerze. ustawiamy siodełko na takiej wysokości, aby pedały były naciskane przez palce stóp.
  • Jak najczęściej organizujemy dziecku zajęcia ruchowe (taniec, balet, basen itp.).

Pamiętajmy! Powyższe przykłady nie wyczerpują wszystkich możliwości i sposobów.  Warto szukać i pogłębiać wiedzę w tym zakresie.

  

                   Opracowała: mgr Agnieszka Murak

 

Bibliorgrafia:

  1. Maria Borkowska, Wady postawy stóp u dzieci, Warszawa, PZWL, 2015.
  2. Maria Polańska, Gimnstykę korekcyjną można polubić, Rzeszów, FOSZE, 2012.